Kapital’in çevirmeni Alaattin BİLGİ 2 Ağustos 2015 tarihinde gözlerini hayata yumdu. Başta Marx’ın Kapital’ı olmak üzere birçok Marksist eserin Türkçe’ye kazandırılmasında çok büyük katkılarda bulunan bilge bir insandır. İşçi sınıfının yolunda yürüyen birçok insan onun eserlerinden çok yararlanmıştır. Alaattin BİLGİ üç cilt olan Kapital’in çevirisine 1970’lerde başlamış, ancak on yılda tamamlayabilmiştir. O’nun çevirileri kendine özgü özellikler taşımaktadır. Çevirileri okurken Türkçe’nin ne kadar yetkin kullanıldığını görürsünüz. Hatta o kadar ileri gitmiştir ki Marksist eserlerin iyi anlaşılabilmesi için Marx ve Engels’in eserlerinden derlenmiş bir ‘’Ekonomi Politik Sözlüğü’’ bile hazırlamıştır.
Kapital’in çevirisine başka yazarlar da girişmiş ama tamamlamak mümkün olmamıştır. Son yıllarda Kapital’in çevirisine yeniden başlanmış, Mehmet Selik ve Nail Satlıgan’ın üstlendiği çeviri Yordam Yayınları’ndan üç cilt olarak çıkmıştır. İlk kez Almanca’dan çevrilen bu eser çeviri başyapıtları arasına girmiştir. Alaattin BİLGİ’nin Sol Yayınları tarafından yapılan çevirisi ise Kapital’in tamamının ilk çevirisi olma özelliğini korumaktadır. Alaattin BİLGİ neredeyse tüm kafasını ve beynini bu eseri Türkçe’ye kazandırmak için yormuştur.
Alaattin BİLGİ’nin doksan yıllık ömrü işçi sınıfını, geniş emekçi kesimleri bilinçlendirecek eserleri çevirmekle geçmiştir. Bir de gençlerin unutamayacakları bir eser vardır: Sosyalizmin Alfabesi. Bu eser okunduğunda ne kadar yalın ve anlaşılır bir çeviri olduğu görülecektir. Birçok genç bu eseri okuyarak sosyalist düşünceyle tanışmıştır. Sosyalizme yönelmiş her genç bu eseri okuyarak bir başlangıç yapmıştır.
O sadece Marksist eserleri ve çeviriyle değil, Salim Şengil’in Dost, Seçilmiş Hikayeler; Hüsamettin Bozok’un Yeditepe… gibi edebiyat dergilerindeki yazıları da unutulmamalı. Evrensel Gazetesi ve Evrensel Kültür Dergisi’ndeki yazıları da çok önemlidir, yol açıcıdır. Bunda felsefe eğitiminden geçmesinin de payı vardır. Türkiye’deki insanların felsefi düşünce gelişiminde, insanın çözümleme yeteneğinin artmasında gösterdiği çabalar paha biçilmez değerdedir. Alaattin BİLGİ kendi alanında değerli çalışmalarda bulunmuş bir koca çınardır. Bu çınarın gölgesinden yüzü aydınlığa dönük insanlar hep yararlanmışlar, yararlanmaya devam edeceklerdir.
Alaattin BİLGİ bir rahatsızlık nedeniyle ayağının birini kaybetmiştir. Bu durum O’nun çalışmasını engellememiş, tam tersine yüzü aydınlığa dönük insanların aklını, mantığını, bilgisini geliştirecek çalışmalarıyla onların gönlünde hak ettiği yeri almıştır. O’nu yakından tanıyan ve bilenlerin söylediğine göre son nefesine kadar ‘’başka bir dünya’’ya olan özlemini korumuştur.
O’nun çevirilerini, incelemelerini, yazılarını okuyarak aklın ve bilimin aydınlığından payımıza düşeni alabiliriz. Kılı kırk yaran titiz çevirileri ve edebiyat dergilerinde yazdıkları toplumsal bilinç taşıyan insanları aydınlatmaya devam edecektir. Kısaca söyleyecek olursak bir Alaattin BİLGİ Aydınlığı’ndan söz edebiliriz.
Alaattin BİLGİ bize felsefeyi anlattı, felsefesiz bilginin öksüz kalacağını sezdirmeye çalıştı. Felsefesiz kalan insanlar ne kadar bilgili görünürlerse görünsünler, kendi bencilliklerinden kurtulamazlar. Ancak bilimsel bir düşünceyle doğayı, toplumu ve dünyayı anlar ve anlamlandırabiliriz. Dünyadaki ekonomik ve toplumsal işleyişi anlayabildiğimizde, kapitalist üretim ilişkilerini kavrayabildiğimizde olup bitenler karşısında şaşırmayız. Olayları ve gelişmeleri sınıf gözlüğü ile bakarak nereye yönelmemiz ve nerede durmamız gerektiğini bilebiliriz. Dünyadaki sorunlar insanla başladı, yine bilinçli insanların müdahalesiyle düzelecektir. Sağlam bir dünya görüşü olanlar, şaşkınlıklarını üzerlerinden atarlar ve soğukkanlılıklarını korumayı başarabilirler.
Alaattin BİLGİ bize doksan yıllık ömrü boyunca yaşadığımız topluma ve dünyaya eleştirel bir gözle bakmayı öğretti , ‘’Kapital’in Aydınlığı’nı ‘’ üzerimize düşürdü. İşçi sınıfının, geniş emekçi kesimlerin, sömürüsüz ve savaşsız bir dünya özleyenlerin başı sağ olsun.
