Ağustos ayında başlayacak olan ve kamu emekçilerini yakından ilgilendiren 2021-2023 yılı Toplu İş Sözleşmesi (TİS) Görüşmeleri öncesi Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Dersim Şubesi TİS taleplerini kamuoyuyla paylaşmak için Tunceli Devlet Hastanesi önünde bir araya geldi. SES üyeleri adına konuşan Serap Kahraman, “ Farklı istihdam biçimleri ve taşeronlaştırma uygulamaları ile sağlık ve sosyal hizmet iş kolu güvencesizliğin en yaygın olduğu işkoludur. Bu durum sağlık ve sosyal hizmet alanında baskının, mobbingin, ayrımcılığın, eşitsizliğin, keyfiliğin ve kayırmacılığın alabildiğine yaygın hale gelmesine neden olmuştur. Fazla çalışma, uzun saatler kesintisiz çalışma, sık nöbet tutma, çalışırken çok yoğun iş yükü altında çalışma ne yazık ki sağlık ve sosyal hizmet alanlarının en önemli özellikleri haline gelmiştir. Sağlık emekçileri tükenmişlik yaşamakta, görevden ayrılmakta, kendisini ve mesleğini değersiz görmekte, yalnızlaştırılmakta ve ötekileştirilmektedir. Aidiyeti, sendika üyeliği sorgulanmakta üyesi olduğu sendika nedeni ile farklı uygulamalara tabi tutulmaktadır. Dünyada olduğu gibi ülkemizde de sağlıkçı intiharları iş yerine bağlı baskı ve mobbing nedeni ile artış göstermektedir. Sağlık ve sosyal hizmet emekçileri birçok Avrupa ve OECD ülkesinin ücret kazancının çok gerisinde, vergi yükü ve enflasyon oranlarındaki artışla beraber yoksulluk sınırında ücret almaktadır. Sağlık emekçileri yaşam standartlarını uygun bir ücret için ek işlerde ya da bulunduğu birimde daha fazla çalışmak zorunda bırakılmışlardır. Döner sermaye uygulamaları ve performans sistemi sağlık emekçileri arasında ücretlerde kapatılamaz bir açıklık oluşturmuş, sağlıkta ekip anlayışını dayanışma ve örgütlülüğü parçalamıştır” dedi. Pandemi süreciyle sağlık emekçilerinin sorunlarının arttığını belirten Kahraman, “Sağlık emekçilerinin hukuksal mücadele ile ilgili kazanımları her geçen gün azalmakta yargı kararları emekçileri korumak yerine hükümetle uyumlu sağlık emekçilerinin aleyhine kararlara imza atmaktadır. Bu nedenle bazı taleplerimizin TİS koruması altına alınması için TİS masasına gönderilmesi gerektiğini düşünmekteyiz. Ağustos ayında kamu emekçileri ve emeklilerini ilgilendiren toplu sözleşme görüşmeleri gerçekleşecek ve görüşmelerde ortaya çıkacak mutabakat metni de kamu emekçilerinin önümüzdeki iki yıl boyunca hangi mali ve sosyal haklarla, hangi koşullarda çalışacağını belirleyecektir. Yöneticilerin baskısıyla üyeliklerin yapılıyor olması yetkili sendikanın yandaşlıktan kaynaklı üye kaygısı yaşamaması ise toplu sözleşme masasında emekçilerin taleplerinin değil siyasi iktidarın beklentilerinin karşılık bulmasına neden olmaktadır. Toplu pazarlık sürecinde emekçinin en önemli gücü olan grev hakkının kullanılamaması zaten bu pazarlığın kimin lehine sonuçlanacağını gösteren, eşit olmayanlar arasındaki bu sözde pazarlık süreci hükümetle yandaş sendika arasında oynanan bir ortaoyunudur. Her TİS döneminde olduğu gibi yapılan pazarlıkların “toplu satış sözleşmesi” ile sonuçlanmasını önlemek için TİS taleplerimizi hep birlikte iş yerlerimizden doğru her platformda dile getirmek zorundayız. Çünkü yandaş sendikanın taleplerimize sahip çıkma noktasındaki performansını hep birlikte izledik ve ağır sonuçlarını hep birlikte yaşadık. Çalışma hakkı ihlallerine göz yuman yandaş yetkili sendika, kölelik koşullarına geri dönüşün tüm taşlarını döşemiştir. Bu yıl yapılacak şey döşenen o taşları yerlerinden birer birer çıkarmak; birlik ve beraberlik içinde grev hakkıyla güçlendirilmiş pazarlık gücünü kullanmak için yeni bir yolda tüm farklılıkları bir kenara koyup birlikte yürümek, talepleri görünür kılmak ve taleplerimize sahip çıkmaktır” diye konuştu. Kahraman taleplerini şöyle sıraladı: 1. Hukuksuz OHAL/KHK’leri sonuçlarıyla birlikte iptal edilmelidir. OHAL Komisyonu lağvedilmeli, ihraçlar işlerine iade edilmeli, 2. Anayasada da açıkça ifade edildiği gibi kamu hizmetleri kamu çalışanları eli ile yürütülmeli, farklı istihdam biçimleri (4/B,4/C, 4/D, 3+1, taşeron, vekil, sözleşmeli, kadrolu vb.) ortadan kaldırılmalı, sağlık ve sosyal hizmet sunumu gerçekleştiren tüm çalışanlar tek ve güvenceli bir istihdamla çalıştırılmalıdır. 3. Sendika seçme ve örgütlenme önündeki engeller kaldırılmalı, ayrımcı ve baskıcı uygulamalara son verilmelidir. 4. Siyasi kayırmacılığa son verilmeli, kadrolaşma durdurulmalıdır. 5. En düşük temel ücret yoksulluk sınırı üzerinde olmalı, her türlü performansa dayalı ödeme sistemi kaldırılmalı, 6. Haftalık çalışma süresi 35 saate düşürülmeli, engelli personelin çalışma saatleri engel durumuna göre ayrıca düzenlenmeli, 7. Dini bayramlarda idari izinli sayılan günlerde tutulan nöbetler bayram nöbeti olarak kabul edilmeli mesai saatlerinin hesaplanmasına göre hak ve ücret kaybına uğratılmamalı. 8. Acil nöbeti tutan sağlık emekçilerinin nöbet ücretleri tutulan mekâna göre değil hizmetin niteliğine göre belirlenmeli, idarenin acil servis hizmetlerinin yapısal işleyiş kusurlarına bağlı olarak geri istenen arıtımlı nöbet ücretleri iade edilmeli, 9. İş kolumuzda tüm çalışanlara ek gösterge 3600’den başlayarak kademeli olarak arttırılmalıdır. 10. Asgari ücret vergi dışı bırakılmalı, maaşın asgari ücret tutarını aşan kısmı için gelir vergisinin ilk dilimi olan %15 uygulanmalı, 11. Sağlık ve sosyal hizmet işkolunda çalışanların tümü sağlık hizmetleri sınıfında sayılmalı, 12. Covid-19 illiyet bağı aranmadan sağlık kurumlarında çalışan tüm personel için meslek hastalığı sayılmalıdır. 13. Sağlıkta şiddetin önlenmesi için sağlık iş kolundaki emek ve meslek örgütlerinin verdiği “şiddet yasası teklifi” yasa teklifinin ceza ve idari hukukta yer bulması için Sağlık Bakanlığı tarafından çalışma yürütülmelidir. 14. Ücretli doğum izni artırılmalıdır, kadınlar için doğumdan önce 8 hafta, doğumdan sonra altı ay ücretli doğum izni verilmelidir. 15. Süt izni doğumdan sonra ücretli doğum izni bittikten itibaren bebeğin ilk 1 yaşına kadar günlük 3 saat ücretli süt izni olarak, bebek 2 yaşına gelinceye kadar da günlük ücretli 1,5 saat süt izni olarak uygulanır. Süt izni statü farkı gözetilmeksizin tüm çalışanlar bakımından eşit olarak uygulanır. Ücretli süt izninde herhangi bir performansa dayalı ek ödeme kesintisi yapılamaz. 16. Doğum izinleri nedeniyle kadın çalışanların ekonomik, sosyal ve özlük hakları ve statülerinde hak kaybına uğranılması engellenir, özellikle performansa dayalı ek ödeme ödemelerine devam edilir. 17. ASM sözleşmeleri, bireysel olmamalı, toplu sözleşmeye dahil edilmelidir. 18. Aile hekimi ve aile hekimliklerinde çalışan kadın sağlık emekçilerinin gebelik ve emzirme izinleri 4/B ve diğer kadrolarda yer alanlar için 4/A ‘ya tabi sağlık emekçileri için yapılan düzenlemeye eşitlenmelidir. 19. Meslek farklılıklarını ve meslek sorumluluk sınırlarını ortadan kaldıran, kişilere görevi ve yetkisi olmayan işlerin yaptırılmasına zemin hazırlayan “sosyal çalışmacı” tanımı tüm sonuçlarıyla ortadan kaldırılmalıdır. 20. Meslek çalışmaları mesleklerin sorumluluk alanları ve sınırları çerçevesinde tanımlanmalı, çalışanlara keyfi ve görevleri olmayan işlerin yaptırılması engellenmelidir. 21. Sosyal hizmetler risk ve tehdidin yüksek olduğu bir çalışma alanıdır. Sosyal incelemeler, evde hizmet verilmesi gereken durumlar, güvenlik riski olanlara yönelik kurumlarda yapılan çalışmalar, çalışanlara yönelik tehditler başta olmak üzere çalışanların fiziki ve hukuki güvenliklerinin sağlanması için gerekli tedbirler alınmalıdır. 22. Olağanüstü durumlarda çalışma saatine yönelik düzenlemeler çalışanlar arasında eşitsizlik yaratacak şekilde düzenlenmemeli, çalışma saatinin azaltılması halinde hizmetin özelliği gereği haftalık 40 saat çalışmaya zorlananlara bu süreler fazla mesai olarak ücretlendirilmeli, 23. Olağanüstü durumlarda günlük çalışma süreleri (vardiya süresi) olabildiğince kısa tutulmalı, hemşirelerin 24 saatlik nöbet sistemiyle çalışmasının önüne geçilmeli, vardiyalar arasında olabildiğince uzun dinlenme süreleri oluşturulmalı ve haftalık toplam çalışma süreleri olabildiğince azaltılmalıdır.