SERHAT OZAN YILDIRIM Dersim'de, 1971 yılında milli park ilan edilen Munzur Vadisi Milli Parkı, 42 bin 674 hektarlık alanda zengin akarsu kaynakları, endemik bitki örtüsü ve nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olan birçok yaban hayvanıyla Türkiye'nin en zengin milli parkları arasında yer alıyor. Türkiye'nin de taraf olduğu Uluslararası Bern Sözleşmesi'yle korunan ve ceviz, kavak, söğüt, çınar, asma, karaağaç, çalı gibi bitki türleriyle kaplı vadi, vaşak, yaban keçisi, tilki, kurt, sansar, su samuru, porsuk, sincap, tavşan, yaban domuzu, ur kekliği, çengel boynuzlu dağ keçisi ve ayı gibi daha birçok canlı türüne de ev sahipliği yapıyor. Ovacık ilçesine 10 kilometre uzakta, onlarca derenin suyuyla beslenen Munzur Çayı, ormanın yeşil renkleriyle birleşiyor. Her yıl yüz binlerce kişi, Munzur Vadisi'nin güzelliklerini görmek, rafting yapmak ve hava sıcaklığının arttığı günlerde serinlemek için milli parka akın ediyor. '150 BİN ARAÇ GİRİŞ YAPTI' İlkbahar ve yaz döneminde PTS (Plaka Tanıma Sistemi) kayıtlarına göre Munzur Vadisi Milli Parkı'na yaklaşık 150 bin araç giriş yaptı. Türkiye'de en fazla yaban keçisinin yaşadığı bölge olarak bilinen Munzur Vadisi Milli Parkı'nda, yöre insanı tarafından kutsal kabul edilen koruma altındaki yaban keçilerinin kaçak avcılıkla mücadele kapsamında sayıları arttı. Yaz mevsiminde dağlardaki otların ve dere sularının kurumasıyla yaban keçileri, su ihtiyaçlarını karşılamak için parkın içinden geçen Munzur Nehri kıyısına inmeye çalışıyor. Ancak araç trafiğiyle piknik yapanlar, çoğu zaman yaban keçilerinin su içmelerine engel oluyor ve yol kenarında kayalardaki tuzları yiyerek tuz ihtiyaçlarını karşılarken de aynı sıkıntıyla karşı karşıya kalıyor. Yaban keçilerinin yavrularıyla nehre inerken yaşadıkları zorluklar ve araçların geçişi sırasında bölgeden kaçışları havadan görüntülendi. Çevreciler de milli parka araç ve insanların kontrollü girişinin sağlanması ve sınırlama getirilmesini istiyor. Doğa Koruma ve Milli Parklar Tunceli Şubesi ekipleri, yaban hayatının zarar görmemesi ve halkın ateşli piknik yapmaması için vadi boyunca devriye geziyor. 'AĞIR İNSAN BASKISI ALTINDA' Türkiye Barolar Birliği Çevre ve Kent Hukuku Komisyonu üyesi avukat Barış Yıldırım, Munzur Vadisi Milli Parkı'nın, ekolojik çeşitliliğine değinerek, "Dünyanın ilk milli parkı Amerika Birleşik Devletleri'nde bulunan Yellowstone Milli Parkı, alan olarak Munzur Vadisi Milli Parkı'nın 20 katı büyüklüğünde. Fakat Munzur Vadisi Milli Parkı'ndaki gerek bitki sayısı, gerek yaban hayatı canlı sayısı Yellowstone'dan çok fazla. Yellowstone Milli Parkı Dünya Kültür Mirası Listesi'nde olmasına karşı Munzur Vadisi Milli Parkı, henüz Dünya Kültür Mirası Listesi'ne alınmadı. Ülkemizin taraf olduğu Avrupa'nın Yaban Hayatı ve Yaşama Alanlarını Koruma sözleşmesi olan Bern Sözleşmesi'ne göre koruma altında olan çok sayıda yaban hayatı canlısı var. Milli Park ekosistemi çok zengin. Flora ve fauna türlerini içeriyor. Maalesef Milli Park Kanunu, yönetmenliği, çevre, orman ve mera kanunu ve ilgili mevzuatta belirtilen gerekli önlemler alınmadığından ağır insan baskısı altında. Bu kadar önemli ekolojik sahada bir alan kılavuzu yok. Yani milli parktaki yasakları anlatabilecek, yasak fiilleri engelleyebilecek, yasak eylemlere hızlıca müdahale edebilecek görevlilerin burada bulunması gerekiyor" diye konuştu. 'RAHAT SU İÇEMİYORLAR, İZOLESİNİ TALEP EDİYORUZ' Yıldırım, milli park sınırlarında araç trafiğinin ve insan yoğunluğunun yaban hayatını tehdit ettiğini ifade ederek, şunları söyledi: "Araçlar kontrolsüz bir şekilde sürekli vadide geçiyor. Milli Park'a girişler maalesef kontrol altına alınmış değil. Tunceli-Ovacık yolu boyunca gelişi güzel bir araç trafiği var. Bu da özellikle kara yolu boyunca uzanan Munzur ırmağından su içmek için havzadan aşağıya doğru, suya inen canlıları engelliyor. Bu durum onların biyolojik olarak zarar görmesine sebebiyet veriyor. Munzur ırmağı boyunca birçok noktada araçların ve insanların bulunması sebebiyle özellikle yaban keçisi su içmeye inemiyor. Bunun önlenmesi ve kontrol altına alınması lazım. Bu habitatların korunması lazım. Tunceli'den Ovacık ilçesine doğru yaklaşık 59 kilometre boyunca yaban keçilerinin araç trafiği ve insan baskısından dolayı dağlardan suya baktığını, suya inemediklerini gözlemleyebiliyoruz. Yaban keçileri, sabah ve ikindiden sonra günde 2 kere su içmeye iniyorlar. Bu kontrolsüz trafikten dolayı maalesef su içemiyorlar. Bu durumda biyolojik olarak besin zincirlerinin bozulmasına sebebiyet verir. Bu durumun yetkililer tarafından bir an önce gerekli önlemler alarak alanın izolesini, araç ve insan trafiğini kontrollü olarak sağlanmasını talep ediyoruz." Yaban keçilerini yolda görüp, onların su içmesi için otomobilini durduran Hasan Makal ise, "Yaban keçilerinin su içmesi için ağırlaşmak ve durmak zorunda kaldım. Çünkü yaban hayvanlarını çok iyi korumak gerekiyor. İnsanlarımız biraz duyarlı olsunlar, bu vadide hız yapmasınlar. Burası onların evi ve onlara saygı göstersinler. Etrafa çöpler saçmasınlar, yaban keçilerinin geçiş yollarını kapatmasınlar, su içmelerine engel olmasınlar" ifadelerini kullandı