ERZURUM (AA) - İSMAİL HAKKI DEMİR - Erzurum'da Atatürk Üniversitesi öğrencilerinin ATA Teknokent'te yapay zeka teknolojisiyle ürettiği katı atık makinesinin geri dönüşümü sayesinde, öğrenciler üniversitede ücretsiz yemek yiyebilecek, vatandaşlar da kazandıkları para puanla alışveriş yapabilecek. Atatürk Üniversitesi öğrencileri Muhammet Taha Topalli, Ömer Faruk Gürbüz ve Ferhat Karabacak, hazırladıkları "Ekolojim Projesi" kapsamında Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığından (KOSGEB), Ar-Ge ve İnovasyon Destek Programı ile ATA Teknokent'in desteğiyle yapay zeka teknolojisi kullanarak katı atıkları otomatik olarak ayrıştıran makine üretti.Vatandaşlar, üniversite öğrencilerinin ürettiği makineye bıraktıkları atıklarla kazandıkları para puanları, market kartlarına yükleyebilecek ve makineden alacakları fişlerle de alışveriş yapabilecek.Puanların bağış olarak da kullanılabileceği sistem sayesinde biriktirilen puanlar, mobil uygulama üzerinden kolayca kontrol edilebilecek.Test amaçlı Atatürk Üniversitesinde kullanılan makineye, ilerleyen zamanlarda öğrenciler atık atıp kazandıkları geri dönüşüm puanları karşılığında, üniversite yemekhanesinde yemek de yiyebilecek.Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümünden mezun olan Ekolojim Projesi yürütücülerinden Muhammet Taha Topalli, AA muhabirine, 2018'den bu yana bu sistemler üzerine çalıştıklarını söyledi.Türkiye'deki geri dönüşüm üzerine çalışan birkaç yerli üreticiden birisi olduklarını ifade eden Topalli, yerli üretimi desteklemeyi amaçladıklarını vurguladı.Makinenin üretimindeki desteklerinden dolayı ATA Teknokent ve Erzurum Teknik Üniversitesi yönetimine teşekkür eden Topalli, birincisini yaptıkları makinenin üniversitede kullanıldığını anlattı.Geri dönüşüm için önemli avantajlar sunan cihazın özelliklerine dikkati çeken Topalli, "Makinemiz atılan cam, plastik ve metalleri alıyor, bunlar karşılığında puan veriyor. Kullanıcıya 2022 itibarıyla da depozito ücretlerini de verecek." dedi.- "Atıkların çöp değil, bir değerinin olduğunu kanıtlamış olacağız"Atatürk Üniversitesine makinenin öğrencilere ekonomik getiri sağlaması adına öneride bulunduklarını aktaran Topalli, şunları kaydetti:"Bu cihazlara atılan atıklarla öğrenciler yemekhanede yemek yiyebilecek. Aynı zamanda da atıkların çöp olmadığını, bunların bir değerinin olduğunu insanlara çok güzel bir şekilde kanıtlamış olacağız. Bu şekilde geri dönüşüme ciddi bir destek vermiş olacağız. Atıklar da depozito olacak. 2022'den itibaren bu sistemlerle beraber yurt dışından ithal ettiğimiz atıklarda azalma olacak. Yüzde 90 oranında kendi ülkemizde atıklarla geri dönüşümü destekleyeceğiz."Atatürk Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Yönetim Bilişim Sistemleri Bölümü mezunu ve proje yürütücülerinden Ömer Faruk Gürbüz ise ürettikleri makinenin yapay zeka yönüne işaret ederek, şöyle konuştu:"Makinemiz yapay zeka destekli olup hem barkodunu okuyup hem de ağırlığını ölçüyor. Aynı zamanda da veri tabanından doğrulama yapıyor. Farklı bir barkodu tanıtmanın önüne geçiyoruz. Bu şekilde sahteciliğin önüne geçmiş oluyoruz. Makinemiz dolmaya başladığında, plastik, cam ve metal bölümlerindeki sensörler aracılığıyla ilgili kurum ve kişiye bildirim gidiyor. İlgili kişi de çok kolay bir şekilde boşaltım işlemini gerçekleştiriyor."Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü 4. sınıf öğrencisi Ferhat Karabacak da Türkiye'de 1 Ocak 2022'de kağıt, plastik ve metal kullanılarak yapılan ambalajlarda depozito sisteminin market ve alışveriş merkezlerinde geçerli olacağını hatırlattı.Bu zorunluluktan yola çıkarak makinenin tasarımı için marketlerle iletişim kurduklarını söyleyen Karabacak, "Tasarımı yaparken market yetkililerinden bilgiler aldık. Onların istekleri doğrultusunda tasarım yaptık. Atıkların preslenerek daha az yer kaplamasını sağladık. Emsallerine göre en büyük hazneye sahip makineyi ürettik. Kolayca boşaltım yapabiliyoruz." ifadesini kullandı.