ERZURUM (AA) - SELAMİ KÜÇÜKOĞLU - Koku Kültürü ve Turizmi Derneği, tarih araştırmalarında tespit edilen kokuları, parfüm şeklinde Avrupa pazarında satışa sunmaya hazırlanıyor.Türkiye'deki höyük kazılarında rastlanılan kokulu objeler üzerinde dernek öncülüğünde araştırma yapan bilim insanları, Anadolu medeniyetlerine ait kokuları belirlemeye çalıştı. Dernek yetkilileri, Osmanlı ve Selçuklu tarihinde ise uzman desteğiyle saray arşivlerinden 17 yıllık araştırmalarında şu ana kadar çok sayıda koku formülü tespit etti.Günümüze uyarlanan uzak tarihe ait Erzurum'a özgü "Karaz", Mısır medeniyetine ait "Kyphi", Mezopotamya medeniyetinin "Nisuba" ve Pers İmparatorluğu kokusu "Nippur", dernek tarafından İstanbul'da yapılan üretimle parfüm şeklinde Avrupa'daki koku sergilerinde satışa sunulacak.Erzurum'da "Kokunun İzinde: Bronz Çağda Erzurum" adlı sergiye katılan Koku Kültürü ve Turizmi Derneği Başkan Yardımcısı Bihter Türkan Ergül, AA muhabirine, dernek olarak bilim insanlarıyla çalışma yürüttüklerini söyledi.Kazılarda çıkan kil kaplar, kil tabletler, kokulu objeler üzerinde uzun süren çalışmalarla kokuların ortaya çıkarıldığını ifade eden Ergül, "Osmanlı ve Selçuklu dönemlerine ait çalışmalarda, kokuları gün yüzüne çıkarmamız kolay oluyordu çünkü yakın zamanı araştırıyorduk. Saray arşivlerinden çıkan bilgiler ışığında çok sayıda formüle ulaştık fakat Eski Çağ, Bronz Çağ gibi daha geriye gittikçe işimiz çok zor oldu." dedi.Ergül, Antik Çağ'a ait 8 formülün, Osmanlı ve Selçuklu döneminden ise 17 yıllık araştırmalarda 23 formülün bulunduğunu belirtti.Eski çağlara ait 27 koku üzerinde de araştırmalarının devam ettiğini dile getiren Ergül, şöyle konuştu:"Şu ana kadar 8 formülü günümüze uyarladık ama halen sonuçlandıramadığımız 27 formül var. Osmanlı ve Selçuklu dönemine ait 23 formülü ise sonuçlandırdık. Şanlıurfa, Mardin, Diyarbakır, İzmir'de yapılan bütün kazılar bizim için önemli. Bu çalışmalar koku kültüründe bizi 8 bin yıllık geçmişe ulaştırıyor. Amacımız, bu çalışmaları tamamlamak ve tamamladığımız, bize ait koku kültürlerini, Avrupa ve Asya'nın birçok ülkesinde yaygınlaştırmak. Avrupa, 'Osmanlı suyu' veya 'Osmanlı parfüm suyu' dediği 'buhur suyunu' bizden 1800'lü yılların başında alıp götürmüş ve Paris'te yapılan sergide sergilemişler. Buradan payitahttan giden koku o."- "Koku kültürümüz Avrupa'ya göre çok daha büyük ve eşsiz"Avrupa'nın asırlar önce koku kültürünü Türklerden aldığını ve geliştirmeye çalıştığını söyleyen Ergül, günümüzde halen birçok ülkenin, Türkiye'de yapılan yeni koku formüllerini merakla beklediğini vurguladı.Anadolu'nun sayısız medeniyete ev sahipliği yaptığını anımsatan Ergül, koku kültürünün unutulmaması gerektiğini belirterek, "Avrupa parfümünü kullanmayı biz ayrıcalık olarak görmeye başladık. Oysa bizim koku kültürümüz çok daha büyük ve eşsiz. Bizim amacımız, gençlerimize bunu aşılamak.§ Kültürümüzü yansıtan Erzurum'un kokusu 'Karaz' ve Mezopotamya medeniyeti kokusuna Avrupa'dan çok büyük talep var. Hem tasarımları hem binlerce yıllık geçmişi var. İki ay önce Avrupa Birliği bir çalışma başlattı ve 18'inci yüzyıla ait parfüm formüllerini çalışmak için 2,4 milyon avro ayırdı. Avrupa bizdeki Antik Çağ parfümlerine çok önem gösteriyor. Bahar aylarında satışlara başlıyoruz. Erzurum'un kokusu, Avrupa satış noktalarında kokuseverler ile buluşacak. Fransa, Paris, İtalya, Belçika ve Hollanda'da satışa sunulacak." diye konuştu.