Çevreci Avukat Barış Yıldırım tarafından Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na Munzur Vadisi’nin birinci derece doğal sit alanı ilan edilmesi talebiyle açılan davada, mahkeme, vadide bütünlüklü araştırma yapılması gerektiğine hükmetti.
Bakanlar Kurulu tarafından 1971 yılında Milli Park ilan edilen Munzur Vadisi’nde 6 baraj ve 8 Hidroelektrik Santrali (HES)’in planlaması kentte çevre mücadelesi yürüten Avukat Barış Yıldırım tarafından yargıya taşındı.
Avukat Yıldırım, Milli Park olan Munzur Vadisi’nin taşıdığı özellik ve güzellikler nedeniyle birinci derece doğal sit alanı olarak ilan edilmesi ile baraj projelerinden vazgeçilmesi amacıyla 2008 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı’na başvuruda bulundu. Bakanlığın talebi reddetmesi üzerine Avukat Barış Yıldırım durumu yargıya taşıdı.
Geçtiğimiz günlerde başvuruyu görüşen Elazığ 1. İdare Mahkemesi, 2000’lı yılların başında Elazığ Müze Müdürlüğü tarafından Munzur Vadisi hakkında hazırlanan raporları da dikkate alarak vadide bütünlüklü bir inceleme yapılması gerektiğine oy birliğiyle karar verdi.
MAHKEME, BAKANLIKTAN MUNZUR VADİSİ’NDE BÜTÜNCÜL YAKLAŞIMLA ARAŞTIRMA İSTEDİ
Kararında Munzur Vadisi boyunca uzanan bazı bölümlerin birinci derece doğal sit alanı ilan edildiğine vurgu yapan Elazığ 1. İdare Mahkemesi, “Görüldüğü üzere söz konusu alanın, çeşitli kültürel ve doğal değere sahip olduğu yönünde kuvvetli deliller bulunmasına rağmen bu değerlerin gün yüzüne çıkarılması ve koruma altına alınması meselesinin bütüncül bir yaklaşımla kültür varlıkları konusunda uzman kişilerin yanı sıra tabiat varlıkları konusunda uzman olan kişilerin de katılımıyla yapılacak detaylı bir çalışmayla ele alınması gerekirken şu ana kadar bu konuda yapılan çalışmaların genelde lokal çapta ve tek yönlü olarak yapıldığı, yani vadinin belli bir alanının arkeologlardan teşekkül ettirilen heyetler tarafından kültürel varlıklar açısından incelendiği Gözeler mevkii ile ilgili çalışma dışında milli Parkın doğal güzelliği ve zenginliğiyle ilgili olarak davalı idare tarafından herhangi bir çalışmanın yaptırılmadığı görülmektedir.
Bu duruma göre, Munzur Vadisi milli Pakının kültürel ve doğal değerlere sahip olduğu gerçeği karşısında, davacının başvurusu üzerine bu değerlerden korunması gerekli olanların tespiti ve tescili için konunun bütüncül bir yaklaşımla ele alınarak hem kültür varlıkları alanındaki uzmanların hem de doğal varlıklar konusunda uzmanların katılımıyla ve ilgili kurum ve kuruluşlar ile işbirliği sağlanarak vadinin bütününü ele alan geniş ve detaylı bir alan araştırması yapıldıktan sonra elde edilecek veriler ışığında konu hakkında karar verilmesi gerekirken başvurunun zımnen reddedilmesinde hukuka uyarlılık görülmemiştir” ifadelerine yer verdi.
KARAR NEDENİYLE MUNZUR VADİSİNDE AÇIKLAMA YAPILDI
Mahkeme, kararını basın mensuplarıyla paylaşmak amacıyla Munzur Vadisi Milli Parkı sınırları içinde yer alan Halvori Gözeleri’nde açıklama gerçekleştirildi.
Belediye Eşbaşkanları Mehmet Ali Bul, Nurhayat Altun, Çevre Mühendisleri Odası Başkanı Baran Bozoğlu ile çevrecilerin katıldığı açıklamada konuşan davanın Avukatı Barış Yıldırım, “Mahkemenin verdiği bu kararın ardından sürecin takipçisi olacağız. Kültür ve Turizm Bakanlığına şunu söylemek istioruz. Sizin müze müdürlüğünüz zaten buranın doğal sit alanı ilan edilmesi gerektiğeini ortaya koymuş durumda. Bunun aksini ortaya koyabilecek veri de elinizde yok. Munzur adisi olağanüstü eşsiz güzellikleri sahip. Bin 588 bitki çeşidi olduğunu biliyoruz. Bunların 55 tanesi sadece Munzur Havzasına has türlerden. Bölgede yaban hayatı açısından da zengin türler var. Munzur Vadisi bu özellik ve güzellikleriyle Türkiye hatta dünyada kültürel miras listesine alınması gereken bir alan. Bu alanın bir an önce doğal sit alanı olarak ilan edilmesi Anayasa’nın da emredici hükmüdür. Bu sürecin takipçisi olacağız. Eğer 30 gün içinde bu kararın gereği yerine getirilmezse ilgililer hakkında suç duyurusunda bulunacağız. Yine kararın yerine getirilmemesi halinde UNESCO’ya da başvuruda bulunacağız” dedi.
Çevre Mühendisleri Odası Başkanı Baran Bozoğlu yaptığı açıklamada, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının kararın gereğini yerine getirmesi gerektiğini belirterek, “Bunca zamandır hukuksuz davranan bakanlığın artık bu bölgeye hassas davranması lazım. Arkeolog, biyolog, çevre mühendislerinden; bilim çevrelerinden tarafsız ve bağımsız kişiler tarafından bir ekip kurmalı buraya dair inceleme başlatmalıdır. Buradaki endemik türleri, doğayı, bitki örtüsünü, hayvanları, canlıları analiz etmelidir. Ve bunu üzerinden de doğal sit alanı kararı vermelidir. Türkiye’nin hiçbir bölgesinde böylesi bir güzellik bulunmamaktadır” diye konuştu.
Belediye Eşbaşkanı Mehmet ali Bul, kentteki baraj ve HES projelerinin Dersim’den coğrafyasından intikam alma projeleri olduğunu ifade ederek, “Herkesin şunu iyi bilmesi gerekiyor. Dersimliler Munzur Vadisi’nde planlanan bu projeleri izin vermeyecek ve karşısında duracaktır” şeklinde konuştu.
Tunceli’nin Ovacık İlçesi Belediye Başkanı Fatih Mehmet Maçoğlu ise, 1938’den beri Dersim’i insansızlaştırma politikaları yürütüldüğünü dile getirerek, Munzur Vadisi’nin birinci derece doğal sit alanı ilan edilmesi gerektiğini söyledi.
