Dersim İl Su Yönetimi Koordinasyon Kurulu Vali Osman Kaymak başkanlığında DSİ 9. Bölge Müdürü Okan Bal, kaymakamlar, belediye başkanları ve ilgili kurum temsilcilerinin katılımıyla DSİ 93. Şube Müdürlüğü Munzur Toplantı Salonu’nda gerçekleştirildi.
Toplantıda, Havza koruma eylem ve yönetim planları ile taşkın yönetim planları ve kuraklık yönetim planları; Dersim İli ve genelinde işletmede olan taşkın koruma tesislerine yapılan müdahaleler ile bunların önlenmesine yönelik çözüm önerileri ele alındı.
DSİ 93. Şube Müdürü Şahin Atik’in slayt eşliğinde yaptığı sunumun ardından kapanış konuşması yapan Tunceli Valisi Osman Kaymak, taşkın koruma başta olmak üzere görüşülen ve karara bağlanan konularda ilgili kurumların üzerlerine düşen sorumluluğu yerine getirmesi gerektiğini söyledi.
Toplantıda şu kararlar alındı:
1- Tunceli Şehir Merkezine Mansaplanan Tüm Yan Dere Havzalarının;
a) Tunceli Merkez Yan Dereleri Taşkın Koruma Tesislerinin yapıldığı Demiroluk, Hamamönü ve Sığank derelerine çöp, gübre, moloz vs. atık maddelerinin dökülmesini önlemek için Tunceli Belediye Başkanlığınca gerekli önlemlerin alınması ve uymayanlar hakkında cezai müeyyidelerin uygulanmasının sağlanması,
b) Demiroluk Deresinde özel şahıslarca yol ve otopark amaçlı olarak üstü kapatılan taşkın koruma tesisinin üstünün Tunceli Belediye Başkanlığınca açılmasının sağlanması,
c) Tunceli- Merkez Yeni Mahalle ile Alibaba Mahallesinin yukarı havzalarında yer alan mevcut ağaçların kesilmemesi ile bu havzaların ağaçlandırılmasında ihtiyaç duyulacak iş makinelerinin temininde İl Özel İdaresi Genel Sekreterliği, Karayolları 86.Şube Şefliği, DSİ 93. Şube Müdürlüğü ile Tunceli Belediyesinin kendi Programlarını aksatmayacak şekilde yardımcı olmaları,
e) Ağaçlandırma çalışmalarının takip ve koordinasyon işinin Tunceli Orman İşletme Müdürlüğünce yürütülmesine;
f) İlimiz Merkez Demiroluk ve Hamamönü Derelerinin bulunduğu yerlerdeki yapıların dere taşkın sınırlarını ihlal edecek şekilde yapıldığı, dolayısıyla bu yapıların sığınak olarak kullanılan bodrum katlarının yer yer 4-5 m dere kotunun altında kaldığı herhangi bir afet anında bu sığınaklar daha tehlikeli hale gelecektir. Bu tür imar çalışmalarında Belediye Başkanlıklarınca ilgili Kurumlarla dayanışma ve iş birliği içinde çalışmalarına;
g) İlimiz Merkez Atatürk Mahallesi Telekom ambarının bulunduğu bölgede yer alan tabii dere yatağına yapılan müdahalede; çözüm olarak dere yatağına dökülen bu hafriyatların kaldırılarak (Belediye Başkanlığı marifetiyle) dere yatağının eski haline getirilmesi ve yeni hafriyatların dökülmesinin önlenmesi gerekmektedir.
Ayrıca; bu dere üzerinde DSİ Şube Müdürlüğünce çalışmaları devam etmekte olan Taşkın Koruma Projesi için Belediye Başkanlığı ile Karayolları 86.Şube Şefliği arasında Tunceli-Elazığ Karayolu geçişi için yapılacak protokolün bir an önce düzenlenerek DSİ 93.Şube Müdürlüğüne gönderilmesine;
2- Nazımiye İlçe Merkezinde bulunan Askerlik Şubesi ve eski Yatılı Bölge Okulu yanından geçmekte olan taşkın koruma tesisinin kapatılan 200 m‘lik kısmının açılmasının fiziki şartlarının (yol yapılması, kapalı spor salonu yapılması, çocuk parkı yapılması vb.) imkansız olması nedeniyle, Belediye Başkanlığının vermiş olduğu taahhüt çerçevesinde olası feyezanlarda gerekli önlemlerin Belediye Başkanlığınca alınmasına; (Kapatılan kanalın girişindeki çökeltim havuzunun rusubat temizliği büyük önem arz etmektedir.)
3- Mazgirt İlçe Merkezindeki mevcut taşkın koruma tesisinin üstü kapatılan ve halen yol olarak kullanılmakta olan 502 ’lik kısmının üstünün açılmasının fiziki şartlarının (yol yapılması, ev yapılması vb.) imkansız olması nedeniyle, bu projeye alternatif olarak Şube Müdürlüğümüzce yapılan ve inşaatı tamamlanarak hizmete alınan “Tunceli-Mazgirt Kalesi Yamaç Suları Gölbağı Mahallesi Taşkın Koruma” kanalının rusubat temizliğinin periyodik olarak Mazgirt Belediye Başkanlığınca yapılmasının sağlanmasına;
4- Pertek İlçe Merkezindeki mevcut Büyükmağara Deresine çöp, gübre, moloz vs. atık maddelerinin dökülmesini önlemek için Pertek Belediye Başkanlığınca gerekli önlemlerin alınması ve uymayanlar hakkında cezai müeyyidelerin uygulanmasının sağlanması,
Ayrıca; Şube Müdürlüğümüzce yapılacak yeni projenin inşasına kadar geçecek sürede olası feyezanlarda gerekli önlemlerin Belediye Başkanlığınca alınması;
5- Tunceli İli genelinde işletmede olan tüm taşkın koruma tesislerinin korunmasına yönelik olarak (çöp, gübre, moloz vs. dökülmesinin önlenmesi) Kaymakamlıklar, Belediye Başkanlıları ve ilgili muhtarlıklarca gerekli tedbirlerin alınması,
6- Karayolları, İl Özel İdaresi Genel Sekreterliği ve diğer kişi ve kuruluşlar tarafından dere yatakları veya taşkın tesisleri üzerinde yapılacak her türlü köprü ve menfez inşaatı sırasında DSİ’nin görüşünün alınmasına, (Başbakanlık Taşkın Genelgesi Hükmüdür.)
7- Çeşitli kullanım alanları oluşturmak maksadıyla derelerin üzeri, zaruri hallere münhasır olmak üzere DSİ Genel Müdürlüğünün izni alındıktan sonra gerçekleştirilecek işlemler hariç, kesinlikle kapatılmayacaktır. Bunun dışında dere yataklarında gerçekleştirilecek her türlü yapılar ilgili kurum veya kuruluşlarca onaylı bir projeye dayandırılmasına; (Başbakanlık Taşkın Genelgesi Hükmüdür)
8- Dere yatakları üzerine her ne sebeple olursa olsun yapılacak köprü ve menfez gibi sanat yapıları ile dere yatakları üzerinden veya sınırından geçirilecek enerji nakil hattı, yol, petrol-doğal gaz boru hattı, telefon hattı, içme suyu ve kanalizasyon hatları ve benzerleri gibi çeşitli kuruluşlarca değişik maksatlı yapılar inşa edilmeden önce DSİ’nin mutlak surette görüşü alınacak ve yapılacak tesislerin bu görüşe uygun olarak inşasının sağlanmasına, (Başbakanlık Taşkın Genelgesi Hükmüdür)
9- Kamu kurum ve kuruluşlarınca, köprü altındaki su akış kesitinin daralmasına sebebiyet veren ve su akışını engelleyen yapılar yapılmayacaktır. Özel ve tüzel kişilerce yapılmak ve yaptırılmak istenen bu tür yapılara da kesinlikle izin ve ruhsat verilmeyecektir. İlgili kurumlarca yapılan denetimler neticesinde su akış kesitinin daralmasına sebebiyet verdiği tespit edilen yapılar, imar mevzuatına göre mülki amirlerin sorumluluğunda yetkili belediye veya özel idaresi tarafından derhal kaldırılmasına, (Başbakanlık Taşkın Genelgesi Hükmüdür)
10- Pek çok yörede, hafriyatlar, molozlar ve çeşitli atıklar düzensiz bir şekilde yollara, havzalara ve dere yataklarına boşaltılmaktadır. Boşaltılan katı atıklarla dolan derelerin yatak kapasiteleri fevkalade azaldığından taşkın riski çok büyük ölçüde artmaktadır. Dere yataklarına her türlü atık malzemenin dökülmesi, mülki amirler ve/veya mahalli idareler marifetiyle sürekli kontrol altında tutulmak suretiyle önlenmesine; (Başbakanlık Taşkın Genelgesi Hükmüdür)
11- Vatandaşın Mevsimsel Su Talepleri: İlimiz genelinde kurak geçen mevsimlerde veya yaz ayları ve sulama sezonunda vatandaşların taşınmazı veya bağ bahçesinin bulunduğu yerlerde, geçen akarsulardan, derelerden veya kaynak sularından pompa vasıtasıyla su alıp, tarlasını, meyve ağaçlarını vb. gibi ihtiyaç duyduğu kullanma suyunu eğer; su alacağı kaynak üzerinde mevcut bir işletme yok ise, vatandaşın bu konudaki mevsimsel su talepleri ya direkt olarak TEDAŞ tarafından geçici abonelik yapılarak izin verilmesi ya da DSİ Genel Müdürlüğü tarafından; Valiliklere gönderilen 09.09.2013 tarih ve 533861 sayılı yazı ve eki “Su Tahsisi Ya da Su Kullanım İzinlerinde İzlenmesi Gereken Yol” yazı ekindeki prosedürün sadece bu mevsimsel talepler için muaf tutularak izin verilmesi.
