Halk Sağlığı Müdürlüğünden konuya ilişkin yapılan yazılı açıklamada şunlara yer verildi:
*Mevsimin kış olması nedeniyle insanların barınma ve diğer sosyal ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kullandıkları soba, şofben ve buna bağlı olarak baca gazından yanlış kullanım ve ihmal sonucu onlarca karbon monoksit zehirlenmeleri meydana gelmektedir. Karbon monoksit renksiz, tatsız, kokusuz, yanıcı olduğundan vücuda solunum yolu ile girer ve doğrudan kana geçerek oksijen alımını engelleyerek zehirlenme ve ölümlere neden olur.
*Karbon monoksit zehirlenmeleri sıklıkla, kapalı ortamlarda açık ocaklar, bacası çekmeyen soba, şofben, bacasız gaz sobalarında yakıtın iyi yanmaması nedeni ile meydana gelir.
*Karbon monoksit kaynaklı zehirlenmelerde kısa süre içerisinde tıbbi müdahale yapılmadığı takdirde zehirlenmeler ölümle sonuçlanabilir.
Bu nedenle belirtilen kurallara vatandaşlarımız tarafından riayet edilmesi hayati önem taşımaktadır.
Soba ve Bacalarla İlgili Uyulması Gereken Kurallar:
1-Kullanılan her türlü ısıtma cihazının kalite belgesine sahip olup olmadığına, garantilerine ve garanti sürelerine dikkat edilmeli,
2-Kullanılan yakıtın standartlara uygunluğu kontrol edilmeli, izin belgesi olmayan satıcılardan kömür alınmamalı,
3-Aşırı doldurulan sobanın duman yolu daralacağı, soba içinde düzensiz ısı dağılımı nedeniyle de baca çekişi zayıflayacağı için soba yakılırken aşırı doldurulmamasına dikkat edilmeli,
4-İyi ısınmayan ve alttan yakılan kömür sobalarında karbon monoksit zehirlenmesi riski artacağından soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanması sağlanmalı,
5-Soba borularının birbiriyle birleştirilmesinde hava ve baca gazı sızdırmazlığı sağlanmalı,
6-Sobanın bulunduğu yer sürekli havalandırılmalı,
7-Bacalar standartlara uygun ve yalıtımlı olmalı, düzenli olarak temizletilmeli,
8-Dumanın geri tepmesini önlemek için bacaların en üst noktasının çatının en üst noktasından 1m. daha yüksekte olması sağlanmalı ve baca şapkası mutlaka takılmalı,
9-Binaların yangından korunması yönündeki mevzuat hükümlerine uyulmasına özen gösterilmelidir.
Şofben Kullanımında Dikkat Edilecek Hususlar:
1-Alınan cihazın kalite belgesi ve garantilerine dikkat edilmeli,
2-Şofben mutlaka bacaya bağlanmalı, baca bağlantısı olmayan ( bina aydınlığına v.b bağlı) Şofben asla çalıştırılmamalı,
3-Şofbenin monte edileceği mekân yeterli büyüklükte olmalı, şofben mümkünse banyo yerine balkona veya başka bir havadar mekâna takılmalı, şofbenin montajı mutlaka yetkili servis tarafından yapılmalı,
4-Şofben zehirlenmeleri genellikle gaz kaçaklarından değil, yeterli havalandırma yapılmayan yerlerde yetersiz hava ve yetersiz yanma sonucunda oksijen oranının düşmesi ve karbon monoksit oranının yükselmesiyle gerçekleştiği için şofbenin kullanıldığı yere sürekli temiz hava girmesi sağlanmalı,
5-Bacalar yatak odalarından, merdiven sahanlığından, bina girişlerinden, havalandırma boşluklarından, çatı arasından, banyo ve tuvaletten geçirilmemeli,
6- Konutlarda gaz kaçaklarına karşı uygun yerde detektör bulundurulmalı,
7-Şofbende gaz kaçağı hissedildiğinde: Öncelikle gaz vanası ve tüp dedantörü kapatılmalı, elektrik düğmeleri açılmamalı açıksa hemen kapatılmalı, kibrit-çakmak gibi alev ve kıvılcım çıkartabilecek hiçbir işlem yapılmamalı, pencereler karşılıklı açılarak ortam havalandırılmalı, hızla gaz şirketi yetkilisi veya şofben servisi aranmalıdır.
Söz konusu zehirlenmelerin meydana gelmesi durumunda insanların yardım ve bilgi alabileceği ücretsiz telefonlara zamanında ve doğru şekilde ulaşmaları,
a) Elektrik kaynaklı arızalar için 121 nolu telefondan elektrik arıza,
b) Çökme ve yangın tehlikesine karşı 110 nolu telefondan itfaiye servisi,
c) Acil sağlık sorunları durumunda ise 112 nolu acil yardım telefonlarından yardım ve destek alabileceklerinin bilinmesi önemlidir!
