1937-38 Dersim soykırımı hareketi kapsamında 1937 Kasım'ında Elazığ Buğday meydanında idam edilen Dersimin itikat ve inanç öncülerinden Usene Seydi'nin kızı Xeyzane Aslan'ı 84 yaşında kaybettik.
Dersimin insani kamilleri her geçen gün aramızdan ayrılarak gidiyorlar. Gidenlere Xeyzane de eklenerek içindeki acıları da beraberinde alarak çekip gitti.
Avrupa Dersim Dernekleri Federasyonu olarak 2009 da KHULE 70 SERRE MEZELE SEYDANE MA KOTİE? (70 yıldır kapanmayan yara, şehitlerimizin mezarları nerede?), diye başlatmış olduğumuz kampanya ile Xeyzane anamız umutlanmıştı.
Babası Usene Seydi’nin mezar yeri belli olduğunda herkes gibi o da babasının mezarını ziyaret edip iki damla gözyaşı dökecek, eğilip babasını öper gibi toprağını öpecek, bir çıla yakacak, bir dua okuyacak, babasını anacaktı.
Olmadı... Bizler 2009’dan bu tarafa hep sorar olduk, mahkemelerin, devletin yetkili kurumlarının kapılarını çalıp meydanlarda dile getirdik. Ne var ki 1937-38 de olduğu gibi Dersimlilerin bu feryadını duyan olmadı.
Ancak diyoruz ki Seyitlerimizin mezar yerlerini bulana kadar bu davanın takipçileri ve arayıcıları olacağız.
Xeyzane anamız babasının mezarını bulamadı; ne iki damla gözyaşı dökebildi, ne babasının mezar toprağını öpebildi, ne çıla yakabildi ne de duasını okuyabildi.
Yürüttüğümüz Dersim Sözlü Tarih Projesi kapsamında kendisiyle yaptığımız söyleşilerde de yaşamda en büyük arzusu babasının mezar yerinin bulunmasıydı.
Xeyzane ananın en büyük arzusunun gerçekleşmemesi bizi hüzne boğdu. Çınarlarımızı bir bir yitirirken Dersimlileri, hayatta olan çınarlarımıza sahip çıkarak Dersimi sahiplenmeye çağırıyoruz.
Caê xo wertê gul u nuri de bo, iyê ke pey de mendê yi wes bê, Xızır inore sebır bıdo.
Avrupa Dersim Derneklerim Federasyonu adına,
Eşbaşkanlar Leyla Gündüzkanat, Nurettin Aslan
