Suların kalitesi ve Su canlılarının envanteri.
22.05.2008 gününden beri Dersim'de Üniversite var. Kurulduğu gün itibarıyla Dersim tarihinin en büyük iş kapasiteside bir anlamda hayata geçti. Tarihçe olarak not düşülen zaman döneminde 1660 adet kadro tahsil edildiğide kamuoyuna açıklanmıştı.Rektör olarak Prof.Dr.Durmuş Boztuğ atandı.
Geçmişte Dersim hiçbir zaman böylesine alt üst oluşumları zorlayacak hatta dengeleri değiştirebilecek olgularla karşılaşmamıştı.
Munzur kolejinin uzun vadede etkileri olacağı düşünülmüştü fakat Üniversite,nin iki yıl gibi kısa vadede bu denli sonuçlar doğuracağını büyük çoğunluk hesaba katmamıştı. Sosyal, politik ve ekonomik olarak böylesine bir gücün karşısında kuşatılmış küçük bir şehrin yapacakları elbette sınırlıydı. En son seçim döneminde elektriği olmayan köylere bile dağıtılan bedava buzdolabı, çamaşır makinası gibi aletler zaten bazı mesajlar veriyordu, sistemin her zaman karşıtı olmuş Dersim'e büyük ilginin mutlaka bir nedeni vardı.
Dersim,deki duyarlı çok az sayıdaki aydın adına Murat Kaya tarafından 13.02.2009 tarihinde basına yapılan açıklamada seçimler ve genel olarak ileride karşılaşılabilecek tahribatlar anlatılmış ve Üniversitenin önemine dikkat çekilmişti.
Aradan geçen iki yıl içinde çok büyük değişimler oldu. Üniversitenin olumlu yönleri özellikle Prof.Dr.Durmuş Boztuğ'un aktif çalışması Dersim merkez ve ilçelerle geliştirdiği çabaları genellikle memnuniyetle karşılandı. Üniversitenin web sayfasının tüm haberler kısmına baktığımızda Rektör beyin ne kadar çalışkan olduğuna dair çok sayıda ipucu var, gün geldi Alevilikle ilgili araştırma kısmı açıldı, sempozyumlar ve çalışmalar düzenlendi, gün geldi demokratik açılıma ilk destek veren Üniversite olundu, gün geldi Dersimspora kendi aralarında para toplayıp bağış yaptılar.
Dersim tarihinin belkide en güzel işlerinden birini yapıp halkın konuştuğu Kırmanci ve Kurmanci dillerinde kursları resmi düzeyde verdiler.
Prof.Dr.Durmuş Boztuğ iki yıl içinde önemli çalışmalara imza atarak dikkatleri üzerine çekmesini bildi, önümüzdeki dönemlerde TÜ olarak çok hayati çalışmaları bilim adına yapabilirler veya yapmayabilirler, TÜ olarak Dersim'de kayıt altına girmemiş biyolojik, kültürel ve tarihi bilgilerin envanteri için en güzel kanıtın bilimsel raporlar olduğunu ve halkın kamuoyunun zamanında ve doğru bilgilendirilmesinin bilimsel kurumlardan özellikle Sn. Rektör beyden Dersim'liler olarak beklediğimizi belirtmek isteriz.
Bize göre TÜ ve Sn.Rektör bey bazı şeyleri eksik yaptılar, bunların başında barajlarla ilgili Üniversitenin tutumu geliyor. Dersim'deki baraj projeleri bir bir hayata geçerken, helede Uzunçayır barajı Üniversitenin kurulu olduğu yerin hemen altındayken en azından çevreyle ilgili bazı çalışmaların yapılmasını beklerdik. Gerçi TÜ 10-11 Haziran 2010 tarihinde çevreyle ilgili bize göre çok önemli sempozyum yapacak belkide bu çalışmada Tunceli Üniversitesinin yaklaşımını ilk defa net olarak göreceğiz.
Özellikle Üniversitenin su ürünleri bölümünün suyun kalitesi ile nehir ve dere yataklarındaki türlerin envanteri ile ilgili çalışmaları hakkında kamuoyunu bilgilendirmesini umut ederek şimdiye kadar bekledik. Biz yıllardır hep söyledik bölge çok az araştırılmış suyun kalitesi ve sulardaki türler konusuda çoğunlukla ihmal edilmiş diye. Şimdiye kadar bu tür bilimsel çalışmalar yapılmamasının çok nedeni vardı ama artık orda bir Üniversite ve Su ürünleri bölümü var en önemlisi Dersim'lilerle iyi ilişki içinde olan çalışkan bir rektör idarenin başında.
Sn.Rektör Boztuğ,dan acil olarak nehir ve derelerdeki suyun kalitesi ile türlerin envanteri hakkında şimdiye kadar yapılan çalışmalar hakkında kamuoyunu bilgilendirebilirlermi diyede bu vesileyle sormak istiyoruz. Su ürünleri bölümünün nehirde araştırma yaptığına dair bazı resimler geçmişte web sayfalarında yayınladılar, ama bizi ilgilendiren resimlerden çok suların kalitesi ve türlerin envanteriyle ilgili çalışma raporlarının kamuoyu ile paylaşılması.
Barajların etkileri ne olacak bunlar geçmişte azda olsa biliniyordu ama şimdi fiili olarak yaşamdaki tahribatı görülüyor. Suyun ne kadar önemli bir güç olduğunu belirtmeye gerek yok, stratejik olarak ileriki yıllarda petrolden daha değerli olduğunu herkes biliyor. Türkiye'de son yıllarda yaşanan su sıkıntısının önümüzdeki yıllarda artacağı ve bu nedenle Dersim'de bulunan temiz su kaynakları ve kayıtlara girmemiş biyolojik envanterlerin ne kadar önemli olduğunu en iyi bilim adına yola çıkanlar bilmek zorunda. Dersim'liler olarak suların kalitesi ve biyolojik envanter kayıtlarını bilmek istiyoruz bu tür bilimsel çalışmaların araştırmaların ortaya çıkarılması ve kamuoyunun aydınlatılması görevi Tunceli Üniversitesi gibi bilim adına yola çıkan kurumların olmalı.
Bilimden uzak sözüm ona Dersim için çalışanların akıllarına bir türlü gelmeyen meşhur alabalık efsanelerine son vermek acaba çokmu zor, Munzur nehrinde çokça bulunan alabalığın endemik olmadığını ve adınında Korsika alabalığı veya bilimsel isminin Salmo trutta macrostigma olup olmadığını kamuoyuna kim açıklayacak.
Artık kırmızı benekli alabalığın bilimsel ismini öğrenmek, nehirlerdeki balık türlerinin dışında yengeç, kaplumbağa, kurbağa , su yılanları, su bitkileri vs. canlıları kayıt altına alma zamanının geldiğini bilmek zorundayız çünkü Uzunçayır barajı alanı boyunca daha önce akan suyun yaşam ortamında hayat bulan çok sayıda tür yok oldu. Bu süreç son bir yılda yaşandı, acaba Üniversite baraj alanındaki bu tehlikeleri görüpte geçmişte bir çalışma yaptımı diyede sormak istiyoruz.
Bilimsel çalışmaların önemini bildiğimizden Tunceli Üniversitesinin bu alanda yapacağı çalışmaların geleceğimizle ilgili çok önemli olduğu konusunda herkes hem fikir, Sn.Prof.Dr.Durmuş Boztuğ'un başında olduğu kurumun başta suların kalitesi ve canlı türleri hakkında kamuoyunu bilgilendirmesini bekliyoruz, ancak o zaman barajların etkilerini neleri kaybettıklerimizi doğru anlıyabiliriz.
(sosmunzur.com)
