Tunceli KAMER, yaptığı çalışmaları şöyle sıraladı:
Atölye çalışması, yürüttüğümüz hane çalışmalarında ortaya çıktı. Mahalle çalışmasında kadınların dile getirmesi ile ve gözlemlememiz sonucunda oluştu. Şunu tekrardan fark ettik ki şiddeti ekonomik sıkıntı daha da artırıyor. Bu nedenle kadınlar için SODES’e 2010 yılından beri 3 ayrı proje verilerek kadın istihdamı üzerine atölye çalışması yapıldı. 60 kadın bu atölyede kurs gördü. Üçüncü projemiz 20 kadın ile devam etmekte. Atölyeye gelen kadınlar ile haftanın bir günü Farkındalık Gurup Çalışması yürütülüyor.
1.Farkındalık Gurupları
Kadınların geleneksel kurallar çerçevesinde sürüp giden statülerin fark etmelerini, sorgulamalarını, değiştirmek için direnç ve yöntem gelişimlerini sağlamak üzere çeşitli yöntemlerle yürütülen çalışmasıdır. Toplumun tüm kesimlerinde cinsiyet ayrımcılığı başta olmak üzere yaşanan tüm ayrımcılıklar ve şiddet konusunda farkındalık yaratmak üzere çeşitli yöntemler kullanarak çalışmalar yürütüyor. 15-20 kişilik kadın guruplarıyla, haftada bir kere olmak üzere 14 hafta boyunca sürdürülen bu çalışmada İletişim, Şiddet, Toplumsal Cinsiyet Rolleri, Ayrımcılık, Cinsellik, Ekonomik Hakları, Kadının İnsan Hakları, Anayasa ve Medeni Haklar, Örgütleme ve Feminizm konularda paylaşımlar yapılarak farkındalık oluşması sağlanmaktadır.
2. Acil Destek Merkezleri
Yaşadığı şiddeti ve ayrımcılığı fark edip kurtulmak isteyen kadınlara hem ilk ve acil destekleri hm de hayatların yönlendirmek için talep etikleri destekleri sağlamak üzere çalışıyor.
3. Kadın Girişimciliği
KAMER kadınların istihdam edilmeleri için kurslar açılıyor, danışmanlık hizmeti sağlanıyor, kadınların kendi işlerini kurmalarını ya da bir iş bulup çalışmaları sürecine destek veriyor. Halen Tunceli KAMER’de KAMER Vakfı’na ait dört katlı bir binada hizmet vermekte olup binanın üç katı Tunceli’ye gelen misafir ya da kız öğrenciler için pansiyon olarak çalıştırıyor.
2010 Yılından beri SODES
4. Erken çocukluk dönemi eğitimleri
KAMER ayrımcılı ve şiddetin engellenebilmesi için erken çocukluk döneminde eğitimine yatırım yapılması gerektiğini savunur. Tunceli KAMER erken çocukluk dönemi çocuklar için birlikte oynama grupları ve şenlikler yapıyor.
5. Hane ziyaretleri
Tunceli ili ve ilçelerindeki kenar mahallerde yaşayan, toplumsal cinsiyet rollerini, yasal haklarını fark etmiş kadınların farkındalık yaşamalarını, kente entegre olarak destek alabilecekleri birimleri tanımalarını sağlamak için tarama çalışmaları yapıyor.
Mahalle çalışmasını KAMER vakfı her il kendi ilinde, 23 ilde devam ettirmektedir.
Dersim mahalle çalışmasında 5000’e yakın kadın ile görüşülmüş görüşme sonucunda veri sonuçlarında bu istatistikler çıkmıştır.
DERSİM ANKET SONUÇLARI Katılan sayısı: 2500 kişi
Sayı | Yüzde | |
Türkçe | 2328 | 93.1 |
Kürtçe | 16 | 0.6 |
Zazaca | 152 | 6.1 |
Soruya cevap veren kişi sayısı | 2500 | |
Yaş | ||
En küçük | 15 |
|
En büyük | 95 |
|
Yaş ortalaması | 42.1 |
|
Soruya cevap veren kişi sayısı | 2500 |
|
Medeni Durumu | Sayı | Yüzde |
Resmi Nikâhlı | 1414 | 56.8 |
Dini Nikâhlı | 25 | 1.0 |
Resmi ve Dini Nikahlı | 392 | 15.7 |
Nikâhsız, Birlikte Yaşıyor | 12 | 0.5 |
Evli, Ayrı Yaşıyor | 2 | 0.1 |
Bekar | 538 | 21.6 |
Boşanmış | 70 | 2.8 |
Eşi Yaşamıyor | 38 | 1.5 |
Soruya cevap veren kişi sayısı | 2491 |
Evlilik yaşı | Sayı | Yüzde |
12 ve daha küçük yaşlarda | 18 | 0.9 |
13-15 yaş | 275 | 14.1 |
16-17 yaş | 367 | 18.8 |
18 ve daha büyük yaşlarda | 1289 | 66.1 |
Soruya cevap veren kişi sayısı | 1949 |
Nasıl Evlendi | Sayı | Yüzde |
Görücü usulü | 616 | 31.6 |
Anlaşarak-severek | 1245 | 63.9 |
Evliliğe zorlandı | 88 | 4.5 |
Soruya cevap veren kişi sayısı | 1949 |
Evlilik Türü | Sayı | Yüzde |
Akraba evliliği | 243 | 90.3 |
Kayın evliliği | 12 | 4.5 |
Kuma | 5 | 1.9 |
Berdel | 1 | 0.4 |
Kan bedeli | 0 | 0.0 |
Beşik kertmesi | 8 | 3.0 |
Soruya cevap veren kişi sayısı | 269 |
Çocuk sayısı | |
Ortalama | 3.7 |
En az | 1 |
En çok | 15 |
Soruya cevap veren kişi sayısı | 1802 |
Evde Engelli var mı? | Sayı | Yüzde |
Evet | 60 | 2.4 |
Hayır | 2440 | 97.6 |
Soruya cevap veren kişi sayısı | 2500 |
Engelli kim | Sayı | Yüzde |
Kız çocuk | 11 | 19.0 |
Erkek çocuk | 16 | 27.6 |
Kendisi | 15 | 25.9 |
Eşi | 4 | 6.9 |
Kaynana/Kayınbaba | 12 | 20.7 |
Anne/Baba | 0 | 0.0 |
Diğer | 0 | 0.0 |
Soruya cevap veren kişi sayısı | 58 |
Engellinin yaşı | |
Soruya cevap veren kişi sayısı | 54 |
Yaş ortalaması | 38.1 |
En küçük | 2 |
En büyük | 91 |
Engelli çocuğun durumu | Sayı | Yüzde |
Sağır/Dilsiz | 13 | 33.3 |
Zihinsel engelli | 23 | 59.0 |
Bedensel engelli | 2 | 5.1 |
Zihinsel ve bedensel engelli | 1 | 2.6 |
Soruya cevap veren kişi sayısı | 39 |
Bedensel Engelli çocuğun durumu | Sayı | Yüzde |
Yürüyebilir durumda | 3 | 100.0 |
Yürüyemiyor, tekerlekli sandalyesi yok | 0 | 0.0 |
Yürüyemiyor, tekerlekli sandalyesi var | 0 | 0.0 |
Soruya cevap veren kişi sayısı | 3 |
Ram desteği alıyor mu? | Sayı | Yüzde |
Evet | 6 | 19.4 |
Hayır | 25 | 80.6 |
Soruya cevap veren kişi sayısı | 31 |
İlk çocuk doğurma yaşı | |
Soruya cevap veren kişi sayısı | 1796 |
Yaş ortalaması | 21.1 |
En az | 13 |
En çok | 46 |
Anadili | Sayı | Yüzde |
Türkçe | 313 | 12.6 |
Kürtçe | 406 | 16.3 |
Zazaca | 1773 | 71.1 |
Arapça | 0 | 0.0 |
Diğer | 0 | 0.0 |
Soruya cevap veren kişi sayısı | 2492 |
Göç Ettiniz mi? | Sayı | Yüzde |
Evet | 1635 | 65.4 |
Hayır | 865 | 34.6 |
Soruya cevap veren kişi sayısı | 2500 |
Göç etme nedenleri | Sayı | Yüzde |
Güvenlik Nedeniyle | 940 | 57.7 |
Kan davası Nedeniyle | 6 | 0.4 |
İş bulma Nedeniyle | 359 | 22.1 |
Evlilik sonucu | 270 | 16.6 |
Diğer Nedenlerle | 53 | 3.3 |
Soruya cevap veren kişi sayısı | 1628 |
Eğitim durumu | Sayı | Yüzde |
Okur-Yazar Değil | 593 | 23.7 |
Okur-Yazar | 92 | 3.7 |
İlkokul Mezunu | 689 | 27.6 |
Ortaokul Mezunu | 171 | 6.8 |
Lise Mezunu | 679 | 27.2 |
Meslek Lisesi Mezunu | 17 | 0.7 |
Yüksekokul /Üniversite Mezunu | 256 | 10.3 |
Meslek Kursu | 0 | 0.0 |
Soruya cevap veren kişi sayısı | 2497 |
Hanede kaç kişi yaşıyor | |
Ortalama | 3.8 |
En az | 1 |
En fazla | 12 |
Soruya cevap veren kişi sayısı | 2500 |
Tuvalet içeride mi? | Sayı | Yüzde |
Evet | 2388 | 95.5 |
Hayır | 112 | 4.5 |
Soruya cevap veren kişi sayısı | 2500 |
Oda sayısı | Sayı | Yüzde |
1 | 49 | 2.0 |
2 | 1221 | 48.9 |
3 | 1199 | 48.0 |
4 | 22 | 0.9 |
5 ve yukarı | 6 | 0.2 |
Soruya cevap veren kişi sayısı | 2497 |
Ev kime ait | Sayı | Yüzde |
Kira | 1017 | 40.8 |
Kendisine | 173 | 6.9 |
Kocasına | 739 | 29.7 |
Diğer | 563 | 22.6 |
Soruya cevap veren kişi sayısı | 2492 |
Çalışma durumu | Sayı | Yüzde |
Gelir Getiren Bir İşi Yok | 2058 | 82.6 |
Ev İçinde Gelir Getiren Bir Faaliyeti Var | 6 | 0.2 |
Çalışmak İstiyor Fakat Kocası/Ailesi İzin Vermiyor | 1 | 0.0 |
Çalışmak İstiyor Fakat İs Bulamıyor | 108 | 4.3 |
Ev Dışında Çalışıyor | 318 | 12.8 |
Soruya cevap veren kişi sayısı | 2491 |
Evde kaç kişi gelir getiriyor | Sayı | Yüzde |
1 kişi | 1835 | 76.9 |
2 kişi | 508 | 21.3 |
3 kişi | 37 | 1.6 |
4 kişi | 5 | 0.2 |
5 kişi | 1 | 0.0 |
Soruya cevap veren kişi sayısı | 2386 |
Gelir durumu | Sayı | Yüzde |
Geliri yok | 107 | 4.3 |
100-500 TL | 402 | 16.1 |
501-1000 TL | 802 | 32.2 |
1001-2000 TL | 953 | 38.3 |
2000 TL ve üzeri | 227 | 9.1 |
Soruya cevap veren kişi sayısı | 2491 |
Mahallenin sorunları | Sayı | Yüzde |
Su sorunu | 31 | 1.2 |
Alt yapı sorunu | 110 | 4.4 |
Temizlik | 337 | 13.5 |
Güvenlik | 24 | 1.0 |
Ulaşım | 97 | 3.9 |
İssizlik, yoksulluk | 1387 | 55.7 |
Diğer | 506 | 20.3 |
Soruya cevap veren kişi sayısı | 2492 |
Mahalledeki kadınların ihtiyaçları | Sayı | Yüzde |
Is | 2056 | 82.5 |
Şiddetle mücadele edebilmek için destek | 43 | 1.7 |
Sosyal ve sağlık hizmetleri | 47 | 1.9 |
Okuryazarlık kursları | 28 | 1.1 |
Çocuk parkı | 224 | 9.0 |
Diğer | 93 | 3.7 |
Soruya cevap veren kişi sayısı | 2491 |
Ailenizde Kadınlar Mirastan Pay Alabilir mi? | Sayı | Yüzde |
Evet | 601 | 60.1 |
Hayır | 364 | 36.4 |
Bilmiyorum | 35 | 3.5 |
Soruya cevap veren kişi sayısı | 1000 |
Miras Paylaşımında Dayanak Alınan Nedir? | Sayı | Yüzde |
Medeni Kanun | 303 | 50.1 |
Töreler (din, inanç, vs) | 294 | 48.6 |
Bilmiyorum | 8 | 1.3 |
Soruya cevap veren kişi sayısı | 605 |
Miras Nasıl Dağıtılır? | Sayı | Yüzde |
Kadın ve erkeğe eşit bir şekilde | 294 | 50.1 |
Erkeğe daha fazla | 253 | 43.1 |
Erkeğe 2 hak, kadına 1 hak oranında | 13 | 2.2 |
Erkeğe 3 hak, kadına 1 hak oranında | 25 | 4.3 |
Diğer | 2 | 0.3 |
Soruya cevap veren kişi sayısı | 587 |
Mahalle çalışması devam etmekte
BİZ KİMİZ?
Biz yaşadığımız şiddeti ve geleneksel statümüzü fark etmiş, sorgulamak ve değiştirmek üzere harekete geçmiş kadınlarız. Ezberi bozmak ve rollerimizi yeniden tanımlamak için farkındalıklarımızı diğer kadınlarla paylaşıyoruz.
NASIL BAŞLADIK?
1984 yılının bu yana, Türkiye’nin her yerinde özelikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde her gün, onlarca saldırı, gözaltı, işkence ve ölüm sıradan haberler arasına girdi.
Binlerce insan şiddetin doğrudan ya da dolaylı mağduru oldu. Biz içinde yaşadığımız bu gerçeği düşünüp, sorular sormaya başladık. Başka bir insanı kolayca öldürün, döven, asan, kesen, tecavüz eden bu insanlar kimlerdi?
Nasıl yetiştirilmişlerdi?
Şiddetin en fazla sıradanlaştığı, normalleştiği süreç nereden ve nasıl başlıyordu? Bu sorular dikkatlerimizi evlere yönletti. Şiddetin normalleştiği yer, evlerdi. Kadına yönelik şiddet yoğun ve alışılmış bir durum olarak sürüp giderken her birimizin bu uygulamanın mağdurlarıydık. Bu sorgulamaların ardından bir kadın çalışması başlatma fikri, 1994 yılında doğdu. Hazırlık devresi ve 1996 yılında yapılan bir anket çalışmasından sonra 1997 yılında KAMER kuruldu.
İLKELERİMİZ
Aşağıda sıraladığımız ilkeler her zaman titizle bağlı olduk.
İnsan haklarında ve kadın insan haklarından yana taraf olmak.
Düşünsel ve örgütsel anlamda tüm siyasi yapılanmalarından, sivil toplum örgütlerinden kişi, kurum ve kuruluşlarından bağımsız olmak,
Her türlü ayrımcılığı reddetmek,
Yapısal hiyerarşi reddetmek,
Paylaşım ve dayanışmadan yana olmak,
Evrensel düşünüp, yerel çalışmak.