Şimdiye kadar Seme Ana, Gevher ve Nare Kadın isimli üç kitabı bulunan Bahar Nare Kızıl, 1970 yılında Pertek İlçesi Celador/Bulgurtepe köyünde, dere kenarına yapılmış büyük bir değirmende dünyaya geldi.
İlkokul 1.sınıfı ablaları ile birlikte kendi köyleri olmayan bu köyde okuduktan sonra 1978 yılında değirmenin sağcılar tarafından baskına uğraması sonucu ailesiyle Hozat merkeze taşınmak zorunda kaldı.
Kızıl ailesiyle birlikte beş yıl yaz aylarını asıl köyleri olan Tavuk /Kardelen köyünde geçirdi. 1987 yılından sonra bir süre Erzincan'da yaşayıp sonra Alanya'ya yerleşen Bahar Kızıl, 2016 yılında İstanbul Üniversitesi Sosyoloji bölümüne girdi ve aynı üniversitede Pedagoji0 Formasyon Sertifikası alarak 2020 yılında mezun oldu.
İstanbul'da kaldığı süre içinde Dersim kökenli (Nare Kadın, Gevher, Seme Ana) üç öykü kitabı, Oggito ve Enkîdu edebiyat sitelerine de öyküler yazdı.
Zazaca çalışmalar yapan İnternet sitelerinden yararlanıp Zazacayı öğrendi. Anadilin konuşulmasının önemini içselleştirerek İstanbul Zaza-Der de kurs aldı ve anadil etkinliğinde kısa bir tiyatroda Nare ismiyle rol aldı.
Bazı İnternet gazetelerine toplumsal konulu Türkçe makaleler yazdı. Hâlâ Alanya'da yaşayan Bahar Kızıl, yazın edebiyat hayatını devam ettirmektedir.
İŞTE, BAHAR NARE KIZIL’IN KİTAPLARININ İSİM VE KAPAK YAZILARI:
SEME ANA
Elinizdeki anlatı kitabı, Dersim emekçi Kırmanc halkının yaşamından kesitler sunmaktadır. Kitap, 25 kısa öyküden oluşmaktadır. Öyküler, lirik ve dramatik anlatımın harmanlanmasıyla kurgulanmıştır.
Öykülerde Kırmanc halkının yaşadığı yerel iç toplumsal çelişkiler, burjuva egemenlik sistemiyle yaşanan genel sınıf çelişkileri, asimilasyon, kendi tarihsel/kültürel değerlerine yabancılaşma, öyküleyici anlatımın çerçevesinde işlenmektedir. Özellikle Dersim’in doğası yer yer pastoral anlatımla öne çıkarılmakta, Kırmanc kadınların emekçi, çilekeş yaşamı “özel kadın duyarlılığı” ile ele alınmaktadır.
Doğa ve toplumsal yaşam koşullarının sınırlayıcılığı ve yarattığı trajik sonuçları, gerçekçi bir bakış açısıyla değerlendirilmektedir.
Dersim Kırmanc çocuklarının, gençlerinin yaşadığı öğrenim, göç sorunları, çocukluklarını yaşayamayan çocukların emekçi üretkenliği sırasında yaşadıkları sorunlar, neredeyse doğal gerçekçi bir perspektifle işlenmiştir.
Öyküler, Dersim Kırmanca halkının her türden baskıya, zulüme, asimilasyona karşı kendini var etme mücadelesinin kısa, öyküleyici özetlerini sunmaktadır.
GEVHER
Kadın sorunu denildiğinde ilk akla gelen çifte eşitsizlik ve sömürü oluyor. Özellikle emekçi kadınlar açısından bu eşitsizlikler ve sömürü, bırakalım ülkeler arası farklılıkları ülke içinde, bölgeler arasında, iller düzeyinde bile bu gerçeklik ilk bakışta apaçık haliyle görülebilir. Tarihi gelişim süreci içinde farklı boyutlar taşısa da bütün sınıflı toplumlarda kadın sömürüsü ve ezilmesi katmerli bir hal almıştır. Kadınlar için öğrenim, çalışma olanakları, siyasi temsil, sosyal ve kültürel hayat sorunları çok ayrıntılı, kapsamlı araştırmalara, incelemelere konu teşkil edecek kadar zengindir, acildir, yakıcıdır.
Elinizde tuttuğunuz bu hacmi küçük kitap, kadın sorununu ev içinde, aile içi ilişkilerde, sosyal çevrede yaşayan kadınların yalın anlatımıyla ortaya çıkarılmış bir “çığlığın” hikayelerini anlatmaktadır. Edebi bir forma büründürme kaygısı gütmeden, içinden geldiği gibi, kalemin yettiği, dilinin döndüğü kadarıyla bizlere bu çifte ezilmişlik ve sömürü altında geçen resme bakmaya davet etmektedir.
NARE KADIN
Dersim bölgesinde yaşayan halk, kişisel ve toplumsal birikimini uzunca yıllar sözlü aktarım yöntemi ile yeni nesillere ulaştırabildi. Ancak son yüzyıl içerisinde birçok nedenden dolayı bu birikimin aktarımı yeterince güçlü olamadı. Son yıllarda ise neredeyse kesildi diyebiliriz.
“Nare Kadın” isimli bu kitap, Nare Karakteri üzerinden Dersim’in bir köyünün yaşam biçimini, geleneklerini, neşelerini, kavgalarını, acılarını, yaşama tutunma çabalarına net görmemize olanak veriyor.
Sözlü aktarımın kesintiye uğradığı günümüz koşullarında her kişi doğduğu yerde yaşananları, tanıklıklarını, yaşam birikimini yazarsa hafızamızın büyük bir kısmı canlanmış olacaktır.
NOT: Kitapları temin etmek isteyenler Dersim Etnik Kitabevi, İstanbul Avcılar Barış Manço Kitabevi’nin yanı sıra yazara facebook ve ınstgram üzerinden ulaşarak da kitapları temin edebilirler.
