Bir çok Dergah, Ziyaret ve Alevi Ocaklarının merkezi olan Dersim coğrafyasında yaşayan Aleviler, kutsaliyetine inandığı bir ağaç ya da bir dağın tepesinde bulunan evliyaların ve pirlerin konakladığı mekanlara niyazlaşır çıralar yakarlar. Alevi-Kızılbaş inancının yoğun olarak yaşandığı Dersim Kızılbaş inancında Tarık kutsal yeti olan önemli bir ritüeldir. Tarığın Dersim Kızılbaş inancındaki önemini Derviş Cemal Ocağı Piri Zeynel Örnek PİRHA’ya değerlendirdi.
“TARIĞIN OLDUĞU MEKÂNLARDA CEM YAPILIR”
“Tarığın cennet ağacından kesilen bir parça olduğu söyleniyorsa da genellikle önemli zatların kullandığı asa olarak bırakılmış,” diyen Pir Zeynel Örnek, “Dersim Kızılbaş inancında temel üç öğe var. Yol kardeşliği, Musahiplik, Tarık düşkünlük meselesi, bunlar olmazsa Dersim Kızılbaş inancının bir kıymeti yoktur. Neden mi diyeceksiniz? Cemin icra edilmesi için sofunun yani yol kardeşlerinin mutlaka birlikte olması gerekiyor. Birlikte olmazsa giremiyor. Girememenin temel ölçüsü de düşkünlük. Bir de sofuların mutlaka Tarıklanması, bağlanması gerekiyor. Onun içinde Tarık gerekiyor. Dolayısıyla Dersim Kızılbaş inancında Tarık çok önemli kutsal yeti olan bir unsur ve yaşamında belirgin bir ritüeldir.” dedi.
“TARIK, DERSİM KIZILBAŞ İNANCINDA ÖNEMLİ BİR RİTÜELDİR”
“Her Alevi Ocağında Tarık vardır. Derviş Cemal Ocağında beş Tarığın olduğunu” ifade eden Pir Zeynel Örnek, “Genellikle cemler Tarığın bulunduğu mekânlarda yapılır. Görgü Cemlerinde Tarık mutlaka çıkardı. Sofular tek tek Tarıklanırdı. Bazı Cemlerde kadınlar da Tarıklanırdı. Yani dört beden bir gömlek içerinde sorgulanırdı. Tarık günahlara tövbe edildikten sonra sırtından mühürlenirdi. Tarık Dersim Kızılbaş inancının olmazsa olmaz ritüelidir” diye ifade etti.
Mustafa YÜKSEL/DERSİM
